Depresja należy do schorzeń psychicznych dotykających coraz więcej osób, jednak do niedawna była uważana za dolegliwość głównie kobiecą. Przyczyn tego zjawiska upatrywać można się w kilku obszarach. Pierwszym z nich jest kontekst kulturowy, w którym mężczyzna jest najczęściej postrzegany jako jednostka zdecydowanie silniejsza i bardziej odporna psychicznie od kobiety. A zatem nadmierne skupianie się na własnym stanie psychicznym postrzegane jest jako mało męskie i niestosowne. Ponadto, współczesna kultura kładzie bardzo duży nacisk na kojarzenie nadmiernej pewności siebie, bezwzględności, a nawet agresji, z najbardziej pożądanymi atrybutami męskości. Dodatkowo coraz bardziej ekspansywnie popularyzowany wizerunek władczego, umięśnionego samca, odwraca zupełnie uwagę od stanu jego uczuć i emocji. W takim obrazie współczesnego mężczyzny, nie ma miejsca na przyznanie się do pogarszającego się nastroju, czy właśnie pojawiającej się depresji.
Kolejnym aspektem utrudniającym poprawne zdiagnozowanie depresji u mężczyzn, jest niestety sam męski charakter. Panowie najczęściej koncentrują się tylko na fizycznych objawach takich jak: zmęczenie, odczuwanie bólu czy spadek masy ciała. Nie przywiązują natomiast wagi do własnych stanów emocjonalnych. Ignorują pogarszający się nastrój, poczucie niechęci, przygnębienie. Ponadto, zdecydowanie rzadziej niż kobiety rozmawiają z innymi o własnych problemach. Większość mężczyzn woli rozwiązywać swoje dylematy we własnym zakresie, ponieważ nie lubi prosić innych o pomoc, czy poradę – szczególnie wtedy, kiedy dotyczy to ich sfery psychicznej. Takie zamknięcie się w świecie własnych błędnych przekonań prowadzi często do pogłębiania się powstałych problemów.
Depresyjny nastrój ma także znaczący wpływ na jakość życia seksualnego. Wielu cierpiących na depresję panów uskarżało się na niski popęd płciowy oraz widoczny spadek satysfakcji ze swojego pożycia. Niestety wielu mężczyzn nadal nie dostrzega powiązania swoich stanów psychicznych z problemami w sferze seksualnej. Na powstałe łóżkowe komplikacje stosują niejednokrotnie łatwo dostępne środki farmakologiczne, które nie dają pożądanych rezultatów. Agresywne kampanie reklamowe jedynie utwierdzają większość męskiej populacji w błędnym przekonaniu, że poprawić potencję można jedynie odpowiednim specyfikiem. Dodatkowa presja oraz niezrozumienie ze strony kobiet mogą jedynie pogłębić istniejące dolegliwości, a roszczeniowe podejście partnerki może wywołać poczucie winy oraz doprowadzić do spadku pewności siebie u mężczyzny.
Nie należy zatem ignorować uciążliwych i widocznych objawów depresji. Do najbardziej charakterystycznych należą:
- rozdrażnienie,
- nerwowość,
- problemy ze snem i łaknieniem,
- drażliwość w pracy,
- ucieczka od ludzi; wycofanie się,
- chłodny stosunek do otoczenia,
- wyraźny spadek aktywności seksualnej.
Praktycznie uniemożliwiającym dokładną diagnozę i leczenie zjawiska depresji wśród mężczyzn jest to, że panowie sami próbują radzić sobie z problemem. Aby nie konfrontować się z trudną sytuacją podejmują ryzykowne i szkodliwe zachowania takie jak nadmierne spożywanie alkoholu, narkotyków lub nieskutecznych środków farmakologicznych. Zdarza się również, że mężczyźni dotknięci depresją znajdują ujście swojego napięcia w życiu zawodowym, przez co drastycznie zaniedbują swoje życie osobiste i rodzinę.
Teorii dotyczących genezy męskiej depresji jest wiele. Niektóre z nich mówią o powiązaniu występowania depresji z poziomem testosteronu. Badania wykazały, że u mężczyzn cierpiących na depresję wykazano niski poziom tego hormonu. Jednak do tej pory nie uznano tego za jednoznaczną przyczynę tego zjawiska. Kolejnymi czynnikami mogącymi wpływać na stan psychiczny są między innymi:
- konflikty w związku,
- problemy w życiu zawodowym,
- trudności finansowe,
- problemy w życiu rodzinnym (ciężka choroba w rodzinie, śmierć),
- rozstanie, rozwód,
- uwarunkowania genetyczne.
Większość osób ma bardzo negatywne skojarzenia dotyczące leczenia depresji. Błędne wyobrażenia na temat zażywania otumaniających środków psychotropowych, czy wizyt w szpitalu psychiatrycznym, utrudnia znacząco uzyskanie odpowiedniej pomocy.
W dzisiejszych czasach depresję leczy się nowoczesnymi lekami przeciwdepresyjnymi, które brane według zaleceń lekarskich nie uzależniają, ani nie pogarszają zdolności poznawczych osoby. Do leczenia zaburzeń depresyjnych stosuje się również psychoterapię, która pomaga dostrzec źródło problemów oraz skutecznie je rozwiązać. Rezultaty leczenia widoczne są już nawet po kilku miesiącach, co objawia się znacznie lepszym funkcjonowaniu życiowym danej osoby. Ponadto, pozbycie się dolegliwości psychicznych pozwala na spojrzenie na wiele aspektów swojego życia z odpowiedniego dystansu.
Problemy psychiczne są dla wielu mężczyzn bardzo wstydliwym problemem. Błędne myślenie o tym, że z czasem mogą zniknąć same lub, że można poradzić sobie z nimi we własnym zakresie, trwale blokuje odczuwanie satysfakcji i radości ze swojego życia.
