Czym jest syndrom DDA?
Uzależnienie osób w systemie rodzinnym nie wpływa jedynie na samych uzależnionych. Powoduje ciąg przyczynowo-skutkowy zgodnie z którym uzależnienie dotyka także pośrednio osoby bliskie osób uzależnionych. Oprócz współuzależnienia w obrębie tematyki uzależnień bardzo popularny jest także termin DDA. Czym w zasadzie jest? DDA (Dorosłe Dzieci Alkoholików) to w zasadzie osoby, które mają doświadczenie życia i wychowywania się w rodzinie, w której przynajmniej jeden z opiekunów nadużywał alkoholu. DDA jest swego rodzaju konstruktem, który podobnie jak współuzależnienie nie znajduje się w żadnej klasyfikacji chorób i na próżno szukać można jego jednoznacznej definicji. Powodem może być fakt, iż istnieją zasadne wątpliwości co do jednorodności grupy osób, które wychowywały się w domu z problemem alkoholowym, niemożliwym jest zatem utworzenie odrębnego zespołu, specyficznego dla wszystkich osób dorastających w rodzinach z problemem alkoholowym. To, co łączy DDA, to fakt wychowywania się w rodzinie, w której uzależnienie opiekuna stanowiło problem – a doświadczenie takie może być przez każdą jednostkę przeżywane w bardzo indywidualny sposób. Bezsprzecznym jest jednak fakt, że dzieciństwo to niezwykle ważny okres w życiu każdej jednostki. Zatem jeśli dzieciństwo wiąże się z nadużywaniem przez opiekuna alkoholu, także ten fakt może mieć znaczny wpływ na dalszy rozwój człowieka.
Zasady panujące w rodzinach z uzależnieniem.
Dzieciństwo osób, które wychowywały się w rodzinach, gdzie uzależnienie opiekuna stanowiło problem, przebiegało często w odniesieniu do trzech podstawowych zasad:
- nie mów – Zasada ta polega na milczeniu odnośnie swojej sytuacji rodzinnej. Spowodowane to może być wstydem, ale także często podsycane przez innych komunikatami takimi jak „jeśli ktoś się dowie, nigdy cię nie polubi”;
- nie czuj – Zasada ta odnosi się do faktu, iż wychowywanie się w rodzinie, w której rodzic nadużywa alkoholu jest niezwykle wyczerpujące emocjonalne. Dziecko, by odciąć się od przytłaczających je nieprzyjemnych emocji może odciąć się od emocji zupełnie, tworząc iluzję poczucia bezpieczeństwa;
- nie ufaj – Rodziny, w których występuje problem nadużywania alkoholu to rodziny, w których obietnice zazwyczaj nie są dotrzymywane, a nieprzewidywalność środowiska rozwoju jest gigantyczna. Brak zaufania wobec innych ma chronić przed rozczarowaniem.
Symptomy DDA.
Wychowywanie się w rodzinie, w której panuje uzależnienie, jak sama nazwa syndromu wskazuje, ma wpływ na dorosłe życie człowieka. Niektóre z takich symptomów to:
▪ niska samoocena, poczucie bezwartościowości,
▪ poczucie cierpienia, krzywdy,
▪ poczucie osamotnienia,
▪ poczucie winy,
▪ problemy z wyrażaniem i okazywaniem emocji,
▪ problemy z rozpoznawaniem i werbalizowaniem własnych potrzeb,
▪ problemy z tworzeniem głębszych i trwalszych związków,
▪ problemy z przeżywaniem radości, zabawy, relaksu,
▪ wrogość i nieufność wobec innych,
▪ lęk przed bliskością,
▪ lęk przed odrzuceniem,
▪ problemy z przestrzeganiem własnych i cudzych granic,
▪ silna potrzeba kontroli,
▪ tendencje do nad odpowiedzialności, nasilona kontrola, perfekcjonizm,
▪ tendencje do izolacji, skrytości.
Podsumowanie.
Przy syndromie DDA pomocne może być leczenie psychoterapeutyczne, które pomoże zrozumieć rozmaite aspekty funkcjonowania oraz zmienić błędne przekonania czy schematy postępowania. Zdarza się, jednak, że dzieci, które wychowywały się w domu dysfunkcyjnym nie mają problemów osobowościowych – nie jest to zależność stała!
